Dworek Podmiejski – Muzeum Etnograficzne

Początki dworu przy ul. Krakowskiej 10 w Tarnowie są nieznane. Dwór wraz z przyległym doń spichlerzem figuruje na mapie Franza von Grottgera już w roku 1796. Jego powstanie można więc datować na koniec XVIII wieku, zaś spichlerz jest prawdopodobnie znacznie starszy. Dwór i spichlerz wykazują cechy prowincjonalnej architektury barokowej. Niegdyś poza granicami miasta, dziś w samym jego centrum, stanowią malowniczy element wśród ekletycznej zabudowy ulicy Krakowskiej.
Pierwotnie dwór był podmiejskim zajazdem lub dworem mieszkalnym otoczonym folwarkiem.

Jeszcze do niedawna był nazywany przez starszych mieszkańców Tarnowa « Onitschówką ». Nazwa pochodzi od nazwiska właścicieli Onitsch. Dwór zakupiony został ok. połowy XIX wieku przez Wincentego Onitscha lub, co jest bardziej prawdopodobne, przez jego syna Władysława Onitscha w drugiej połowie XIX wieku.

W pierwszych latach dwudziestego stulecia Waleria Onitschowa i córki sprzedają miastu całą realność z zastrzeżeniem przeznaczenia parceli na Teatr Miejski a « (…) rada miejska na posiedzeniu 10 października tegoż roku [1907] uchwaliła lokalizację teatru na gruncie realności nabytej od p. Onytschowej i sp. przy ul. Krakowskiej (…) ». Projektantem gmachu teatru był wybitny architekt Jan Zawiejski.

Plany budowy teatru z powodu braku pieniędzy szybko upadły a dalsze dzieje Onitschówki znane są tylko skrótowo. Aniela Piszowa w monografii „600 lecie Tarnowa” pisze, że „w roku 1874 założyła w realności parterowej Onytschów przy ulicy Krakowskiej Zofia Słowikówna pierwszą szkółkę systemu Froebla dla dzieci (…). Dopiero w listopadzie 1909 zorganizowała absolwentka państwowego kursu froeblowskiego Janina Gryglaszewska w tych samych ubikacjach „Onytschówki” ogródek froeblowski”. Froeblówka działała w „Onitschówce” do połowy lat 20. XX wieku. Były również plany przekształcenia dworku w Muzeum Miejskie, co nawet zaznaczono na planie miasta z roku 1927. Plany te zrealizowano dopiero po blisko pół wieku, a „Onitschówka” przez wiele lat służyła jako czynszowy dom mieszkalny.

Zupełnie zrujnowany budynek wyremontowany został w latach 80. XX wieku. Obecnie mieści się tam Muzeum Etnograficzne, Oddział Muzeum Okręgowego w Tarnowie w którym znajduje się jedyna stała ekspozycja dotycząca historii i kultury Romów oraz organizowane są niezwykle ciekawe czasowe ekspozycje etnograficzne.