Czas trwania : 1,5 godz.
Trasa:
Północna część Grabówki to tereny bez założeń monumentalnych. Jej charakter tworzyła zabudowa podmiejska. Tereny te zmieniły się po wojnie w wyniku planów zagospodarowania. Wskutek uruchomienia zakładów Azotowych, Mechanicznych wzrastało zapotrzebowanie na mieszkania. Stopniowo zmieniał się krajobraz tej części Grabówki. Powstało osiedle Słoneczne na zachód od ulicy Jasnej, osiedle XX- lecia (obecnie Niepodległości).
Trasę zaczynamy przy ulicy Lwowskiej obok budynku I Urzędy Skarbowego, który mieści się tu od 1998 roku. Przechodzimy w kierunku ulicy Jasnej. Nazwa funkcjonuje od 1928 roku. Ciekawą rzeczą, na którą warto zwrócić uwagę jest rzeźba z wyobrażeniem słońca. Powstała w miejscu dawnego skrzyżowania z ulicą Lwowską. W okresie przedwojennym przy ulicy istniała zabudowa parterowa, choćby do Samuela Bergiera, Jakuba Gewurtza. Ulicę rozdzieliła na dwie części ulica Słoneczna. Dalej przechodzimy na ulice Krawiecką, gdzie zachowały się trzy domy, w tym najstarszy pod numerem 11 a. Ulica ta była w czasie okupacji wschodnią granicą getta. Rozgrywały się tu dramatyczne wydarzenia związane z próbami dostarczania żywności do getta. W wspomnieniach pojawia się zastrzelenie Sabiny Onak czy dwójki chłopców.
Wchodzimy znów na Jasną. Tu przy skrzyżowaniu Jasnej i Słonecznej znajdował się budynek najprawdopodobniej kościół polsko-katolicki z lat 30 XX wieku. Nie zachował się do dziś. Pięknie o tych okolicach opowiada w swoich książkach pan Wiesław Marszalik. Kierujemy się teraz w stronę ulicy Skowronków. To część dawnej ulicy Do Prochowni. Nazwę nadano w 1970 roku i dziś jest to część między Lwowską a Słoneczną. Dawna nazwa wywodziła się od austriackiego zespołu prochowni i fabryki prochów. Nie pozostało po tym żadnego śladu, bowiem Niemcy wycofując się z miasta wysadzili go w powietrze. W miejscu tym obecnie znajduje się pawilon usługowy. Kolejna ulica przez którą przechodzimy to ulica Boczna, jedna z wielu na dawnej Grabówce, najprawdopodobniej również pełniła funkcję miedzy. Przechodząc przez nią zbliżamy się do Kościoła pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa. Projekt architektoniczny wykonał profesor Konstanty Jakimowicz, natomiast na czele Komitetu Budowlanego stanął ksiądz Roman Sitko. W 1935 roku nastąpiło poświęcenie placu i rozpoczęcie budowy. Prace przerwała wojna i aresztowanie księdza Romana Sitki. Niemcy używali kościoła jako magazynu, a po wejściu wojsk radzieckich zamieniono go na stajnie. Opiekę nad kościołem przejął ksiądz Eugeniusz Krężel. W 1956 roku dokończono wieże, gdzie później umieszczono dwa dzwony “ Maryja” i “ Roman”. Uroczyste poświęcenie przez biskupa Jerzego Ablewicza nastąpiło dopiero w 1984 roku. Kościół jest w stylu modernistycznym, a mozaikę która znajduje się nad podcieniem została wykonana przez państwo Drwalów.
Trasę kończymy na ulicy Gospodarczej, gdzie znajdowała się unikatowa lipa drobnolistna.
Autor: Bożena Poręba
Fot.: Krzysztof Gzyl
Niniejsze propozycje spacerów po dzielnicy Grabówka powstały w ramach współpracy z Radą Osiedla Grabówka w 2021 roku
