Pustków (Góra Śmierci, baza pocisków V oraz poligon wojsk SS)

Przed II wojną światową w ramach Centralnego Okręgu Przemysłowego powstało w Pustkowie osiedle i zakłady chemiczne. Podczas II wojny światowej istniał tutaj wielki poligon SS Truppen-Übungsplatz „Dębica” (poligon zajmował obszar, z którego wysiedlono mieszkańców, o długości 25 km i szerokości 20 km między Brzeźnicą, Sędziszowem a linią kolejową Dębica – Mielec) oraz doświadczalna baza pocisków rakietowych V-1 i V-2, które w latach 1943-1944 testowano w wydzielonej strefie poligonu wokół miejscowości Blizna. Informacje o eksperymentach zbierał wywiad Armii Krajowej. W maju 1944 r. wystrzelono rakietę V-2, która spadła do rzeki Bug w rejonie wsi Sarnaki (na południe od Siemiatycz) i nie eksplodowała. Po zbadaniu przez żołnierzy z AK została przewieziona w częściach drogą lotniczą przez Tarnów i Włochy do Londynu (Akcja „III Most”). Na trawiastym, zaimprowizowanym lotnisku „Motyl” znajdującym się w miejscowości „Wał-Ruda” koło Tarnowa, w nocy z 25 na 26 lipca 1944 r. wylądował aliancki samolot Douglas C-47 „Dakota”, który zabrał na pokład ładunek i odleciał z powrotem na lotnisko Brindisi we Włoszech. Rakieta V-2 – tajna broń Hitlera dzięki akcji tarnowian trafiła do Anglii i tym samym wyspy brytyjskie zostały uchronione przed zniszczeniem. Alianci znając budowę rakiety mogli bowiem skutecznie się obronić.

Na poligonie ćwiczyły również elitarne jednostki SS przed napaścią na ZSSR. Obiekty poligonowe i drogi budowała okoliczna ludność oraz jeńcy: francuscy (w 1940 r. istniał obóz jeńców francuskich), radzieccy (1941 – 1942), Żydzi (obóz jeńców żydowskich istniał w latach 1940 – 1944), oraz Polacy. Z powodu nieludzkiego traktowania, mrozy, głodu i choroby więźniowie masowo umierali lub zostali zamordowani. Szacuje się, iż w czasie trwania poligonu, zginęło lub zostało zamordowanych ok. 15000 więźniów: 7500 Żydów, 5000 Rosjan oraz 2500 Polaków. Egzekucje i palenie zwłok dokonywano na pobliskim wzgórzu – „Górze śmierci”.

 

Więcej na: www.ugdebica.pl oraz Oni ocalili Londyn – Akcja III Most

www.ecpip.pl

 

Położenie:

Województwo: Podkarpackie
Powiat: Dębicki
Gmina: Dębica

Odległość z Tarnowa: 50 km
Dojazd z Tarnowa: Tarnów – Dębica (DK 4, kierunek Rzeszów) – Pustków (DP 985, kierunek Mielec)

  • Szerokość geograficzna : 49.962609
  • Długość geograficzna : 21.451728