Raport o ruchu turystycznym w Tarnowie
Tarnów w statystykach
TCI od kilku lat prowadzi analizę ruchu turystycznego w mieście i regionie.
Z ostatnich danych wynika, iż po okresie wzrost rok 2008 przyniósł spadek,
spadek – jak zauważa Marcin Pałach – spowodowany głównie kryzysem gospodarczym, mocną złotówką oraz „pożegnaniem się” kilku linii lotniczych z lotniskiem w Krakowie – Balicach.
Jednak spadek ten był o wiele mniejszy, niż w przypadku Krakowa.
W każdym razie, w całym 2008 roku Tarnów odwiedziło 475 000 osób
(z czego ok. 249 000 w sezonie letnim) w tym 95 000 obcokrajowców
(w sezonie 73 600). W całym ubiegłym roku w mieście nocowało ok. 60 000 turystów w tym 12 400 turystów z zagranicy, głównie z Niemiec, Francji i Wielkiej Brytanii. Opierając się na danych z UMWM można przyjąć, iż miasto „zarobiło” na turystach 46,4 mln zł z czego 22,2 mln zł z turystów zagranicznych. Zauważyć przy tym trzeba, że w przypadku naszego miasta przeważają turyści jednodniowi.
Noclegi
Jak czytamy w informacji, tarnowskie obiekty noclegowe oferują relatywnie niewielką liczbę miejsc noclegowych. Według danych TCI liczba �łóżek” dostępnych dla turystów, z uwzględnieniem obiektów sezonowych oraz oferujących mieszkania dla pracowników i studentów, wynosi 1004, przy czym Urząd Statystyczny posiada i oficjalnie informuje o 567 miejscach noclegowych. W porównaniu z podobnymi wielkością ośrodkami miejskimi Tarnów plasuje się mniej więcej w połowie tabeli.
Na naszą niekorzyść przemawia fakt, iż w mieście nie ma hotelu należącego do jakiejkolwiek (polskiej czy światowej) sieci hotelarskiej. Brak hotelu w sieci powoduje, m.in. omijanie miasta przez grupy zorganizowane i przedstawicieli handlowych, którzy mają podpisane umowy z danymi sieciami. Z przedstawionych w informacji danych wynika, iż takie mniejsze miasta jak Sandomierz, Przemyśl czy Zamość posiadają więcej obiektów skategoryzowanych niż Tarnów. Na naszą korzyść przemawia jednak fakt, iż Tarnów należy do nielicznych miast, w których znajduje się hotel o wysokim standardzie (czterogwiazdkowy).
Gastronomia
Wśród lokali gastronomicznych dominują, oferujące dania typu „fast food”, w tym pizze i kebab, lokale o niewielkiej powierzchni, bez obsługi kelnerskiej. W ostatnich latach jednak znacząco zwiększyła się aktywność restauracji walczących o pozyskanie klientów oraz budowę wizerunku. Opracowanie menu oraz prowadzenie kuchni coraz częściej powierzają wysokiej jakości specjalistom, z doświadczeniem zdobywanym w renomowanych polskich restauracjach. Tworząc charakter miejsca coraz częściej decydują się na współpracę z ludźmi kultury, umożliwiając im prezentację swoich prac oraz angażując się w projekty artystyczne. Dzięki temu funkcjonować zaczynają cykliczne imprezy, kojarzone jednoznacznie z lokalem, jak na przykład „Jazzowe czwartki”, „Radio na żywo”, czy też wystawy prac plastycznych tarnowskich artystów.
Komunikacja
Połączenia drogowe Tarnowa, zarówno w kierunku wschód – zachód,
jak i północ – południe, są niedrożne. Istniejące drogi są nieprzystosowane do rzeczywistego natężenia ruchu, a jakość ich nawierzchni stwarza zagrożenie dla użytkowników. Przebycie osiemdziesięciu kilometrów, które dzieli Tarnów od stolicy województwa, zabiera niejednokrotnie powyżej dwóch godzin. Męcząca i długa podróż stanowi poważną przeszkodę dla wielu turystów, w tym również dla organizatorów wypoczynku zbiorowego. Pomimo to, Tarnów posiada połączenia autobusowe z większością dużych miast w Polsce, jak również z wieloma miastami poza granicami Polski.
Warto zaznaczyć, że staraniem Centrum na terenie miasta Tarnowa wyznaczone zostały miejsca parkingowe dla autokarów turystycznych. Mimo to nasze miasto nie posiada parkingu dla autokarów z prawdziwego zdarzenia. W ocenie TCI w centrum miasta powinien powstać parking dla ok. 4 – 5 autokarów wraz z zapleczem (ławeczki ze stolikami, plan Tarnowa, toalety). Innym problemem zgłaszanym do TCI jest wysokość wiaduktów w mieście. Autokary są coraz to większe (wyższe) i niekiedy kierowcy muszą łamać przepisy ograniczające wysokość, aby przejechać pod wiaduktem. Dotyczy to wiaduktów przede wszystkim na ul. Krakowskiej i Czerwonej nie wspominając o specyfice ul. Tuchowskiej.
I wreszcie kolejny problem komunikacyjny – mimo licznych prywatnych przewoźników, dotarcie do, np.: Zalipia, zwłaszcza dla obcokrajowców stanowi nie lada wyzwanie. Znikome lub wręcz brak połączeń komunikacji zbiorowej z najatrakcyjniejszymi miejscami regionu utrudnia, czasem wręcz unicestwia pozycjonowanie Tarnowa jako stolicy wschodniej części Małopolski, swoistej bazy wypadowej dla chętnych do poznania osobliwości regionu, rozproszonych na całym jego obszarze.
Alternatywą dla podróży drogowej jest kolej. Tarnów ma doskonałe połączenie z Krakowem i Rzeszowem, które umożliwiają dotarcie do obu miast w czasie około jednej godziny (z roku na rok czas podróży się jednak wydłuża). Ważny jest również fakt, iż z Tarnowa na lotnisko Balice można pociągiem przejechać przesiadając się tylko na krakowskim dworcu a czas przejazdu waha się od 1,5 do 2 godzin (czyli zbliżony czas przejazdu samochodem w dzień). Od grudnia 2008 r. Tarnów stracił 2 bezpośrednie dzienne połączenia kolejowe z Warszawą (EC „Józef Bem”
i Ex „Malinowski”). Jest to o tyle męczące, że po południu z Tarnowa aby dostać się do stolicy trzeba przesiadać się w Krakowie. Tarnów z Warszawą łączą tylko 2 połączenia expressowe rano i do południa (+ w weekendy popołudniowy). Brakuje stałego bezpośredniego połączenia z Warszawą pociągami kategorii „pośpieszny” (obecnie tylko nocne w sezonie turystycznym). Taka sytuacji powoduje pewne utrudnienia i zwiększa koszty. Podróż pociągiem, choć np. o dwie godziny krótsza, okazuje się być droższa nawet ponad dwukrotnie (PKS z Tarnowa do Warszawy 40 do 53 zł, PKP (osobowy i Intercity z przesiadką w Krakowie) – 115 zł.
Zwiedzanie
Usługi przewodnickie świadczą w Tarnowie osoby związane z PTTK. Ich wiedza merytoryczna jest w większości wysoko oceniana. Poważnym problemem jest niedobór osób potrafiących posługiwać się językiem obcym zwłaszcza osób, które byłyby dostępne „na telefon”. Dlatego w przypadku małych grup (do 10 osób) lub turystów indywidualnych z zagranicy roli przewodnika podejmują się pracownicy Centrum.
Warto w tym miejscu zauważyć, że Tarnów to pierwsze miasto w Polsce, które wprowadziło audio przewodniki. Za wygraną w plebiscycie „Wielkie Odkrywanie Małopolski”, w 2005 roku Urząd Miasta Tarnowa wraz z TCI wydało audio przewodnik i plan miasta. Od zeszłego roku (dopiero) audio-przewodniki są dostępne m.in. w: Warszawie, Krakowie i Łodzi a Toruń dopiero teraz je wprowadza (wzorując się na Tarnowie). Do dnia dzisiejszego do TCI dzwonią przedstawiciele innych miast zainteresowani wprowadzeniem takie usługi u siebie.
Wydawnictwa
W dalszej części „Informacji…” czytamy o organizacji pracy Tarnowskiego Centrum Informacji, pracującego w sezonie po 12 godzin, dostępie do Internetu, wypożyczalni rowerów, rozmowach prowadzonych z PKP Dworce Kolejowe w sprawie utworzenia na tarnowskim dworcu punktu „it” oraz o licznych, zwykle nieodpłatnych wydawnictwach. Wśród nich warto wymienić dziesięć różnych tematycznie ulotek w łącznym nakładzie 100 tys. sztuk (w roku bieżącym TCI wydało serię nowych ulotek – 58 tys. sztuk). Ulotki te są wydawane w wersjach językowych polskiej, angielskiej, niemieckiej, francuskiej, węgierskiej i włoskiem. Nowości to: „Tarnów w 300 minut”,
„Tarnów w 3 dni”, „Tarnów dla najmłodszych”, „Tarnów dla aktywnych” i szczególnie warta odnotowania „Konferencje w Tarnowie” (wersja polska) – jako materiał dla firm zajmujących się organizacją szkoleń i konferencji. Do tego dochodzą chociażby pocztówki i zaktualizowany w kwietniu b.r. plan miasta Tarnowa.
Promocja
Tarnowskie Centrum Informacji bierze udział w licznych targach i imprezach krajowych (Poznań, Katowice i Sosnowiec, Kraków, Warszawa, Pszczyna) i zagranicznych (Londyn, Budapeszt, Mediolan, Berlin, Paryż). Ponadto TCI realizuje rozmaite przedsięwzięcia (m.in. „Spacery po Tarnowie” – wspólnie ze stowarzyszeniem Tarnowska Artystyczna Konfraternia, akcja „Chcę poznać tarnowski smak”
– razem z Urzędem Miasta Tarnowa).
Co więcej, informacje o naszym mieście znajdują się w najpopularniejszych przewodnikach po Krakowie i Małopolsce (w Krakowie dostępne są również „nasze” informatory),, Tarnów pojawił się także w wydawnictwie pokładowym linii lotniczej
Easy Jet, reklama miasta wraz z kalendarzem najważniejszych imprez dostępna jest w rozkładzie jazdy PKP Kraków – Balice oraz Kraków – Tarnów – PKP dystrybuuje tę ulotkę w pociągach, na dworcach kolejowych itp.; przez cały rok reklama miasta
w pociągu kursującym pomiędzy lotniskiem Balice a Dworcem Głównym w Krakowie. Średnio, podczas podróży reklama emitowana jest 2, 3 razy (widziałem tę reklamę
i tu akurat w porównaniu z innymi wyświetlanymi naprzemiennie, moim i moich znajomych zdaniem wypada ona siermiężnie). Natomiast w okresie letnim reklamy i artykuły sponsorowane ukażą się w tym roku w przewodnikach dla turystów odwiedzających Kraków. Ponadto materiały promocyjne trafiają do Polskich Ośrodków Informacji Turystycznych, Konsulatów, Ambasad, ośrodków kultury polskiej zagranicą itp.
Inna sfera działań to imprezy studyjne po Tarnowie i regionie – w tym roku zaplanowano dwie takie imprezy: dla dziennikarzy oraz dla biur podróży.
Dzięki współpracy z Małopolską Organizacją Turystyczną, która złożyła stosowny wniosek do konkursu „Małopolska Gościnna” w UMWM TCI liczy na ok. 50% dofinansowania. W maju dla dziennikarzy a w październiku dla biur podróży zorganizowane zostaną trzydniowe imprezy szlakiem „tarnowskich niezwykłości” po Tarnowie i subregionie tarnowskim. Starostwo Powiatowe w Tarnowie, podobnie jak w latach ubiegłych również zaoferowało pomoc w organizacji imprezy. Do tego dochodzą jeszcze newslettery dla branży i mediów.
TCI nie zaniedbuje również takich kwestii, jak dbałość o oznakowanie turystyczne.
Osobne zagadnienie to regularnie aktualizowane bazy danych i portal turystyczny Tarnowa. W tym ostatnim przypadku warto zauważyć, wśród propozycji wprowadzonych w ostatnim okresie, m.in. multimedialny plan miasta, na którym zaznaczono szlaki tematyczne (np. renesansowy i żydowski; wystarczy kliknąć w wybrany punkt, by otrzymać szczegółowe informacje o obiekcie oraz jego zdjęcie. Ponadto plan wzbogacony jest o m.in.: krótkie filmiki, nagrania MP3
(www.it.tarnow.pl/mapa_atrakcji_Tarnowa.html
). Inna nowość to trójwymiarowy rynek tarnowski – jeden z pierwszych i najbardziej rozbudowanych trójwymiarowych modeli tego typu w Polsce. Został stworzony z ponad 360 fotografii wysokiej rozdzielczości. Zawiera między innymi panoramę z wieży ratuszowej czy zbliżenia detali architektonicznych (https://www.it.tarnow.pl/photosynth_rynek.html).
W 2008 roku rozpoczęły się prace nad stworzeniem w Małopolsce profesjonalnego systemu informacji turystycznej – Małopolskiego Systemu Informacji Turystycznej.
To projekt, który ma na celu rozwój i integrację regionalnej informacji turystycznej w warstwie cyfrowej i analogowej. System oparty będzie na współpracy ok. 30 punktów IT w całym województwie. Jednym z takich punktów – partnerów projektu będzie Tarnów (poprzez Tarnowskie Centrum Informacji). Cała Małopolska podzielona będzie na 6 subregionów, wśród nich tarnowski z siedzibą w Tarnowie (obejmuje powiaty byłego woj. tarnowskiego wchodzącego w skład woj. małopolskiego).
Każdego roku Tarnowskie Centrum Informacji Turystycznej otrzymuje wiele nagród i wyróżnień. Wśród tych ubiegłorocznych szczególnie warte są podkreślenia dwie: odznaka honorowa Ministra Sportu i Turystyki „Za zasługi dla turystyki” oraz przyznanie I miejsca dla TCI w konkursie Polskiej Organizacji Turystycznej na „Najlepsze centrum informacji turystycznej 2008”.