Przystanki na trasie:
Muzeum Diecezjalne
Najstarsze tego typu muzeum w Polsce (założone w 1886). Ekspozycja obejmuje: sztukę sakralną, począwszy od średniowiecza, malarstwo, rzeźbę, szaty liturgiczne, inkunabuły, dokumenty, sztukę ludową. Całe zespoły ołtarzy i pojedyncze rzeźby oraz obrazy kościelne zgromadzone z terenu diecezji tarnowskiej.
Katedra
Najważniejszy tarnowski zabytek. Katedra została wniesiona jako jednonawowa budowla pod koniec XIV w. Była rozbudowywana poprzez dobudowanie od południa i północy bocznych kaplic, które następnie przerodziły się w nawy boczne świątyni.
Szczególnymi – wzbudzającymi zachwyt zabytkami – są kamienne nagrobki znajdujące się wewnątrz tej świątyni prezentujące styl gotycki, renesansowy, barokowy.
Pomnik nagrobny Barbary z Rożnowa znajdujący się w prezbiterium kościoła jest podręcznikowym przykładem jak w początkach XVI w. gotyk na ziemiach polskich przeradzał się w renesans. Figura zmarłej jest niewątpliwie wzorowana na gotyckich przedstawieniach Matki Bożej Bolesnej, zaś oprawa pomnika jest już renesansowa.
Dojrzałym przykładem renesansowej rzeźby, znajdującym się w tarnowskim kościele katedralnym jest pomnik nagrobny trzech Janów Tarnowskich w lewej nawie pod chórem.
Za najpiękniejszy w Europie renesansowy pomnik przedstawiający kobietę uważa się pomnik nagrobny wiszący Barbary z Tęczyńskich Tarnowskiej, żony Hetmana Jana Tarnowskiego.
Rzeźba pochodzi z warsztatu Bartłomieja Berrecciego, włoskiego artysty, budowniczego i rzeźbiarza Kaplicy Zygmuntowskiej w wawelskiej katedrze.
Tarnowska Katedra jest znana przede wszystkim z najwyższych pomników nagrobnych w Europie. Jednym z nich jest pomnik nagrobny Hetmana Jana Tarnowskiego wniesiony na lewej ścianie prezbiterium, jego wysokość wynosi 13,8 m.
Jest to jeden z najpiękniejszych renesansowych zabytków tego typu w Polsce i w Europie. Po drugiej stronie prezbiterium wznosi się monumentalny pomnik nagrobny książąt Ostrogskich – wniesiony już w stylu baroku.
Kościół drewniany z XV w.
Kościół drewniany p.w. Najświętszej Marii Panny wzniesiony ok. 1440 r. w stylu tzw. gotyckiej architektury drewnianej jest jednym z najstarszych zabytków drewnianych w południowej Polsce.
Tarnów – kościół drewniany p.w. Świętej Trójcy
Zbudowany w 1597 r., jest to obiekt w całości drewniany, wzniesiony w gotyckiej jeszcze tradycji drewnianego budownictwa sakralnego.
Na belce tęczy zachował się napis łaciński, który w przekładzie na jęz. polski brzmi: Na chwałę Bożą wzniósł sam Godzinka. W ołtarzu głównym znajduje się piękny obraz (ok. 1600 r.) , zwany w ikonografii Tronem Łaski. Bóg Ojciec, mający u lewej ręki 6 palców, tyle ile dni stworzenia świata trzyma na kolanach Chrystusa, nad Nimi unosi się Duch Święty w postaci gołębicy.
Dawny klasztor OO. bernardynów
Klasztor został wybudowany w drugiej połowie XV w. i został otoczony fortyfikacjami przystającymi do miejskich. Po kasacji klasztoru pod koniec XVIII w. kościół przebudowano i adaptowano na cele administracji państwowej, fronton zatracił styl gotycki jak i swoją rolę sakralną. Dawne prezbiterium zachowało jeszcze cechy architektury gotyckiej.
Tuchów – Klasztor,
którego budowę rozpoczęli w XVII w. Benedyktyni, później został znacznie rozbudowany w XIX w. W klasztorze należy zwiedzić kościół klasztorny p.w. Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny wzniesiony w latach 1677-1682 w stylu barokowym oraz dwa muzea – klasztorne i misyjne. Muzeum tzw. misyjne znajduje się w podziemiach klasztoru. Kolekcja obejmuje: zbiory etnograficzne, szczególnie ludów Afryki, Ameryki i Oceanii, sztukę ludową, zbiory przyrodnicze. Ekspozycja składa się z eksponatów przywiezionych przez misjonarzy.
W salach muzeum znajduje się także ruchoma szopka, jedna z największych w Polsce, która corocznie przyciąga w okresie świat Bożego Narodzenia tysiące dzieci z całego regionu.
Czchów
kościół p.w. Narodzenia Najświętszej Marii Panny – jeden z najstarszych kościołów murowanych w naszym regionie, wzniesiony w połowie XIV w stylu gotyckim.
Kościół romański w Tropiu
Grota w Porąbce Uszewskiej
fot.: Krzysztof Gzyl